euskalkultura.eus

Sao Paulo, Brasil. Eusko Jaurlaritzaren erregistroan oraingoz Brasilgo euskal etxe bakarra denaren mende erdia ospatzeko ekitaldiak joan den igandean egin ziren euskaldunek juxtu duela berrogeita hamar urte eurenganatu zuten eta geroztik Sao Pauloko euskal elkartearen egoitza izan den 'Gernika Kutuna' etxe eta jabegoan. Hirurogeita zertxobait jende bildu ziren zenbaki biribileko urteurren hau ospatzera, festa berean Euskararen Eguna eta San Frantzisko Xabier Eguna ere ospatu zirelarik.

"Elkartearen lehenengo urrats hartan parte hartu zuten 56 bazkideetako gehienak ez daude gehiago gure artean, baina dauden seiei urrezko diploma eman genien esker oneko oroigarri, ekitaldian gogora ekarri nahi izan baikenuen, apal baina bihotzetik, egin zuten sakrifizioa eta eskaintza, geroztik geure egoitza izan den orube eta etxea erosteko", esan dio Eusko Alkartasunako idazkari Jose A. Alava Ugartek EuskalKultura.com-i.

[Jendea Sao Pauloko Eusko Alkartasuna Euskal Etxearen egoitzan, elkartearen egoitzaren 50. urteurrena ospatzen]

[Ezkerretik eskuinera, Mentxu, Francisco (bazkide fundatzaile), Elias Echegoyen (bazkide fundatzaile) eta Jon Lizarzaburu, lehendakari]

Gernikako Arbola kantuz, Gernikako Arbolaren kimu azpian

Bildutakoek egunpasa polita izan zuten, musika eta kantua partaide, honelako ospakizun batean eta euskaldun artean ezin ekidinezkoa baita Gernikako Arbola kantatzea, hain zuzen ere 1983tik bere lurretan Gernikako Arbolaren kimu bat landatua eta ederto hazia duen Euskal Etxe batean eta, are gehiago, egoitzaren izena ere 'Gernika Kutun' duen jabego honetan. Agur Jaunak ere kantatu zen, solasei eta jateko kontuei bidea eman zurretik. Bazkaria, izan ere, itsaski paella eder bat izan zen, lehenik ahoa goxatzeko pintxo sorta zerbitzatu zelarik eta, amaigarri gisa, berriz, 'urteurreneko tarta' delako bat.

[Sukalde lanetan, sukaldari eta laguntzaileak. Erdian, Francisco (bazkide fundatzailea) eta Pilar Alava]

[Sao Paulo Eusko Alkartasuna Euskal Etxearen egoitza den 'Gernika Kutuna' egoitza eskuratu zeneko 50. urteurrena ospatzeko tarta]

Historia pixkat bat eginez, orain ospatutako datan, 1959ko abenduaren 9an, Sao Pauloko euskaldunek mende erdi batez auren egoitza izan den etxe eta jabego hau eskuratu --erosi-- zuten. Hemen kintxo deitzen den aterpea eta, orotara, bi mila metro koadroko saila zen, leku poli batean, natura erdian, laku batez eta zuhaitz eta berdegunez inguratua, Sao Paulotik 25 bat kilometrotara. Urteotan, etxea zinez aldatu eta handitu da eta pilotalekua emendatu zaio eta landatu ere landatu zaizkio Gernikako Arbolaren bi kimu, besteak beste.

Orduango ahaleginak geroa galdegiten du

Berrogeita hamarretik gora izan ziren orain mende erdi bat dirua ipini zutenak elkartearen egoitza erosi ahal izateko. Baziren urte batzuk euskaldunak bildu bai, baina egoitzarik gabe eta euren elkartea ofizialdu gabe egiten zuten. Tokia erostea, beraz, urrats handia izan zen. Garai hartako 400.000 kruzeiro eskatzen zuten, eta horietarik komunitateko kideek 250.000 batu ahal izan zituzten. Gelditzen zen kopurutik, 50.000 Bilbao industriak sinatu zuen txeke batek ekarri zuen eta azkeneko ehun milak Jose Maria Sanz Navarro bazkideak ipini zuen, mailegu eskuzabal modura, elkarteak pixkanaka itzul ziezaion.

Orduak euskal elkartea lege aurreko nortasuna eskuratu gabea zenez, 1959ko abenduaren 9an egin zen eskrituran euskaldun partikular batzuen izenean ipini zen, hala nola Jose Mª Sanz Navarro, Jose Ramon Zubizarreta, Jose Antonio Vergareche Arrizabalaga, Miguel Zelaya Zubizarreta, Ignacio Beotegui Inza, Jesus Alberdi Eguren, Vicente Murua y Ortiz de Echevarría, Pedro Jayo Bernardo, Jenaro Jayo Bernardo, Miguel Postatni honen emazte Janina Postatni-ren izenean.

Geroago, 1963ko martxoaren 3an egindako bilera baten ondorioz Euskal Etxea ofizialki osatzea erabaki eta urte bereko urriaren 1ean paperak legeztatzera aurkeztu eta gero ipini zen jabegoa 'Sao Pauloko Eusko Alkartasuna' elkartearen izenean. Geroago, 1996ko ekainaren 18an, Eusko Jaurlaritzak Euskal Etxeen erregistro ofizialean sartu zuen Sao Pauloko Eusko Alkartasuna.