Euskera

(Iñaki Perurena in www.nabarralde.com)

1.- Euskaraz
2.- Traducción al castellano

1
Bere bizitza euskeraren aldeko lana bihurtu zuen
Herriko gizon bat euskeraren jakintzaz arduratua
Zoritxarrez nahiko gazte joan zen Satrustegi
Eta bere gorputzaren lurperatze egunean
Euskalerria gezur handi bat dela irakurri nuen.
Egun honek, gizon honengatik, errespetu gehixeago merezi zuen.
Gezur handia da Euskalerria gezur handi bat dela
Pasatutakoa pasatuta dagoela dioenari diot
Denak garela nahi badugu edo ez
Pasatakoaren ondorio eta etorkizunaren oinarri.
Aspalditik lur honi deitzen zaio Euskalerria
Milaka urte ditu euskerak
Eta gaur badakigu hemen jaio zela
Euskarak egiten du euskalduna
Eta euskaldunak Euskalerria
Euskaldunen lehenengo egitura Nafarroako Erreinua izan zen
Nafar errege batek Euskerari Lingua Navarrorum deitu zion
Eta nonbait inoiz euskera egin ez den Erriberari
Erromatarrek Ager Vasconum deitu
Gaur gutxi egiten dela dirudi
Garai hartan zenbat egiten ote zen
Zergatik ote da gutxitu
Gaurko gizarteak gerraren aurkako jarrerak azaltzen ditu
Agintariei aurre eginez
Garai hartan eta ez hain urruti, atzo
Gerraren bidez zatitu zen euskeraren eremua
Gerrak ekarri zuen gazteleraren indartzea eta euskeraren itotzea
Gamazadak desegitea ekarri zuen konkistaren hausturatik
Gaur badirudi desegindakoaren aztarnak ere desagertu nahi direla.
Gaur euskeraren kontra ez dagoela askok esaten du
Baina ez al da kontra egotea alde ez egotea
Nola esan liteke Euskalerria gezur handi bat dela
Euskera da Euskalerria martxan jartzen duen giltza
Horregatik ditu hainbat aurkari giltza horrek
Zer handia den euskera, zenbaterainokoa bere itzala
Euskaldunak euskera eta Euskalerriaren alde egitea
Arnasa hartzea bezala du
Konturatu gabe egiten duen zerbait
Eta egiten ez badu hil egingo da.

2
Convirtió su vida en trabajo por el euskara
Un hombre del pueblo preocupado por el conocimiento del euskara
Desgraciadamente Satrustegi se fue joven
Y el día de su entierro
Leí que Euskalerria era una gran mentira.
Este día, por este hombre, merecía mayor respeto.
La gran mentira es que Euskalerria sea una gran mentira
Digo al que dice que lo pasado pasado está
Que todos somos, queramos o no,
Resultado del pasado y base del futuro.
Hace tiempo que a esta tierra se la llama Euskalerria
El euskara tiene miles de años
Y hoy sabemos que nació aquí
El euskara hace al euskaldun
Y el euskaldun a Euskalerria
La primera estructura de los euskaldunes fue el Reino de Navarra
Un Rey de Navarra llamó Lingua Navarrorum al euskara
Y los romanos denominaron Ager Vasconum
A la Ribera en la que, dicen algunos, nunca se ha hablado el euskara
Hoy parece que se habla poco
¿Cuánto se hablaba entonces?
¿Por qué se habla menos?
La sociedad actual demuestra su posición contra la guerra
Enfrentándose a los gobernantes
En aquél tiempo, no tan lejano, ayer
Desmembraron el solar del euskara mediante la guerra
Fue la guerra la que fortaleció al castellano y ahogó al euskara
La Gamazada se encargó de deshacer lo que la conquista resquebrajó
Hoy parece que incluso se quieren borrar los restos de lo deshecho.
Hoy muchos afirman no estar en contra del euskara
¿Pero acaso no es ser contrario no estar a favor?
¿Cómo se puede decir que Euskalerria es una gran mentira?
El euskara es la llave que pone en marcha Euskalerria
Y por eso tiene tantos enemigos esa llave
Qué grande es el euskara, qué larga su sombra
Para el euskaldun, estar a favor del euskara y de Euskalerria
Es como el respirar
Algo que hace sin querer
Y que si no hace muere.

(Iñaki Perurena)

euskalkultura.eus

Noticias

Euskera

Las más leídas

Últimos comentarios