euskalkultura.eus

Madrid, España. Llegado en el hemisferio norte el fin del curso lectivo 2024-2025, numerosas euskal etxeas del mundo concluyen sus cursos y actividades para iniciar su receso estival. En este contexto, previo al periodo vacacional, Euskal Etxea de Madrid fue sede el pasado jueves de la entrega de premios de los concursos de poesía, organizado por la misma institución, y de podcasts, certamen que la casa vasca de la capital española organiza de manera conjunta con el Laurak Bat de Valencia.

Concurso Pódcast 

Recordemos que el 'Concurso de Pódcast en Euskera de Euskal Etxeak de Europa' premia en sendas categorías a euskaldunes de la Diáspora y a quienes estudian euskera fuera de Euskal Herria. El premio en esta última categoría, la de la ‘ikasleak' (estudiantes), recayó en la argentina Sol Cicero Moroni, ikasle de Euskaltzaleak de Buenos Aires y del programa Euskara Munduan, quien resultó ganadora con su ‘Zergaitik euskara?’.

Por su parte, en la categoría ‘Euskaldunak’, de euskaldunes de la Diáspora, el premio fue a parar al grupo B2 de la Euskal Etxea de Valencia, que presentó el podcast titulado ‘Valentziako Euskal Etxearen historia’. Escucha aquí todos los podcast presentados (columna de la derecha).

Concurso de Poesía

En poesía, la XIII edición del Concurso de Poesía contó con la participación de textos llegados desde Argentina, México, Uruguay y Euskal Herria, con una especialmente reseñable alta participación de mujeres. "De hecho los cinco textos seleccionados son de mujeres, de distintas edades y nacionalidades, pero con el mismo gusto por la poesía y el compromiso con el euskera, explican a EuskalKultura.eus desde el jurado, que resuelve otorgar el primer premio ex-aequo a dos autoras de Euskal Herria: Irati Zubia Landa, quien bajo el seudónimo ‘Nur’ presentó ‘Ume baino txakur gehiago’; y a Elena Aierbe Segurola (Eletxe), autora de ‘Bakean’.

El segundo premio fue a parar a la argentina Aimé Barrutia, actualmente residente en Galicia, quien como el seudónimo 'Ñimiño' presentó el poema ‘Ogibidea’; el tercer premio fue para la madrileña Carlota González Strozzi (uso seudónimo 'Behatzailea') por su poema ‘Eta orain, zer?’; y el cuarto premio fue para Marta Susana Urtasun, también argentina, quien bajo el seudónimo Ekaitz Berralde presentó ‘Bidea’.

OBRAS PREMIADAS

PRIMER PREMIO Ex aequo
XIII edición del Concurso de Poesía (2025)

‘Ume baino txakur gehiago’
(Irati Zubia Landa)

Ume baino txakur gehiago
omen dabil hara hona
nik ez dakit noren pausoentzat
aldatzen dituzten urtero harlauzak

hiriak ez dira inorenak

leihotik ikusi dut
txakurra aurretik zihoakion
hiritarra bera ere, txakur burgesa
astiro ibiltzen da
barkamena eskatuz bezala
txakurrak dira hiriko paseante bakarrak
presaka doaz besteak

ez dakit nola ibizi garen
Parte Zaharreko etxe honetan
leihorik gabe apenas
zerutik eta lurretik urrun

txakur bat hartzeko esan dit
lagun batek
ez dakit prest nagoen
izaki bati ezetz esaten hasteko

ez jateko McDonald’seko patatak lurretik
ez usnatzeko hesitutako loreak
ez joateko hain azkar
ez uzteko ni bakarrik

ume baino txakur gehiago
omen dabil hara ona
goroldiorik gabeko kaleetan
alternatibak behar ditu jende bakartiak.

PRIMER PREMIO Ex aequo
XIII edición del Concurso de Poesía (2025)

'Bakean'
(Elena Aierbe Segurola)

Negar-zotinik, oroitzapenik, eta hasarrerik gabe,
lasai galdu nintzen, ama,
mendeetako estali bazenuen ere,
zu ez ezagutzearen agonia.
Ez zenuen nahi izan larritasunaren ertza,
ezta bizitza hutsak bizitzea ere.
Ez nintzen, ez, neure oldez joan,
haizeak eraman baininduen,
bizitza oso bat bizitzeko promesarekin batera.
Ez baitzen zure unea, ezta neurea ere.
Kito.
At.

Gau isiletan senti zaitzaket
ni gogoratzen, imajinatzen
mutila edo neska behar nuen,
begien kolorea, aurpegia, ilea, irribarrea,
eta zer usaina izango nuen.
Begietatik malkoak darizkizu,
ama bati bakarrik sor dakizkiokeen bezala.
Entzun, ama, aspaldi barkatu nizun.
Bizi zaiz.

Orain, zure zain dagoen izar-hautsezko
mundu batean bizirik naukazu.
Ez beldurrik, ez minik, ez galderarik,
gordeta elkarrekin pasa genituen
une guztiak baizik.

SEGUNDO PREMIO
XIII edición del Concurso de Poesía (2025)

'Ogibidea'
(Aimé Barrutia)

Denboraren lanak
Bakardadearen ogibidea

mahai epelean zatitzen ez den ogia da

Izkina batean hortzikatu beharreko mendrugo bat da.
Txakur goseti bat
Bere belfoak hostia batean sartzen dituela
Laua eta biribila
            Biribila eta zuria
                  Isiltasunezko mundua
Ogi gogorrari
hagin zorrotza

Denboraren ogibidea
manta hotz honi ertza bilatu

odolezko ofizioa da

Sartu orratz
Orduak josten ditu

Non amaitzen den oihal hau
Non hasten den
Brodatua indarrezko alkandora bat da

TERCER PREMIO
XIII edición del Concurso de Poesía (2025)

'Eta orain, zer?'
(Carlota González Strozzi )

Lehen aldiz puta oihukatu zidaten kalea
dira nire eskuak.
Nire emakume gorputza santutzen duen
gurutze bakoitza zeharkatzen duen mapa.
Nire haurtzaroari hain gutxi dagokion
izaki beti ume horren marka.

Haren gorrotoa dira nire eskuak
libre nahi izan bainuen neure burua.
Gauak lapurtzen zidan airea
nire borreroa bera ez zenean.
Haren ar kolpeak
zauria bezain immaterialak.

Nire hileroko
negar-odola dira nire eskuak.
Behingoagatik berea nintzela inoiz jakitera
iritsi ez nintzen gona motza.
Nire feminitatearen sekretua
giltzapetzen duten lau murruak.

Munduari begiak estaltzen dizkion
isiltasun itun hori dira nire eskuak.
Entzuten ditut haren garrasi, negar eta kexuak
neure azalaren hainbat izkinatan.
Oinazeak ez dituelako mugak ulertzen
eta izateagatiko zigorra delako gure mina.

Izate soilagatikoa.

CUARTO PREMIO
XIII edición del Concurso de Poesía (2025)

'Bidea'
(Marta Susana Urtasun)

Nire hildakoen leinuari begiratu diot.
haien izenek iraganaldia ohoratzen.
Haien aurpegiek izarretik
urruneraino enigmaren zerua argitzen dute.
Bihotz haluzinatuko tximeñeta beltz batek ilargiaren
hondarretan desamodiorako
urratsak erakusten ditu.